Tussenkomsten door Geert Van Tieghem, gemeenteraad 24 april 2023

1/ BK atletiek in Brugge   - hoogmis voor de atletieksport in onze stad

De atletiekclub Olympic Brugge mag eind juli 23 het Belgische kampioenschap atletiek, de hoogmis van de atletieksport, organiseren.  Proficiat aan het dynamische bestuur van deze sportclub die er in slaagt om deze mooie organisatie naar Brugge kan halen, dankzij een sterk onderbouwd dossier.   Vanuit onze N-VA fractie ondersteunen wij volledig de hier voorliggende samenwerkingsovereenkomst met de stad.     
De Brugse atletiekpiste verkeert echter al een paar jaar in een toch wel krikkemikkige staat.  Medio vorig jaar hebben we een oproep gelanceerd om de Brugse atletiekpiste te renoveren.  Er zou een Masterplan klaar zijn tussen Vlaanderen, stad Brugge en Howest.  
Vorig jaar kondigde minister Weyts – in het kader van het investeringsplan Sportspurt - een nieuwe investeringsgolf van 15 miljoen euro aan die specifiek gericht is op de nieuwbouw en de renovatie van atletiekpistes. Dankzij Sportspurt kunnen geïnteresseerde sportaanbieders in een groepsaankoop stappen door middel van raamovereenkomsten voor sportinfrastructuur. Met de specifieke (sub)oproep voor atletiekpistes voorziet Vlaanderen een financiële bijdrage van 60 % van de investeringskost.  
Sedert 1/1/2023 kon er op deze subsidieaanvraag worden ingetekend en dit tot 30 juni 2023.     Wat is actueel de huidige stand van zaken ?  Heeft stad Brugge een renovatiedossier ingediend?  (cfr. schriftelijke vraag dd 15/3/2023)  
Wat ons betreft, moet de stad Brugge de ambitie hebben om de site van Sport Vlaanderen om te vormen tot een hypermodern sportcomplex.  Er mag geen tijd meer verloren gaan, want de piste moet absoluut klaar zijn om het EK juniores in 2025 te organiseren.  Zo zetten we meer dan ooit Brugge in de markt als dé sportieve stad van Vlaanderen

2/ Interpellatie – procedure aanstelling trajectcoördinator Brugge 2030

Aansluitend op de interpellatie van college Pol Van Den Driessche, wens ik nog kort een aantal vragen te stellen omtrent de gevolgde selectieprocedure.  
Op 20 februari jl. nam het college de beslissing om een plan van aanpak uit werken in het kader van het traject Culturele Hoofdstad van Europa 2030.   Het college gaf toen zijn akkoord om over te gaan tot de onmiddellijke aanwerving van 2 medewerkers :  een trajectcoördinator en een ondersteunende medewerker.  De aanwervingen zouden gebeuren bij een ‘afgescheiden cel binnen Brugge Plus’, in afwachting van het oprichten van een vzw Brugge 2030.   Op 23 februari jl. werden de 2 vacatures gepubliceerd via diverse kanalen.  Solliciteren met motivatiebrief en CV was mogelijk tot 15 maart 2023.  
Een tiental personen kandideerden voor de functie van trajectcoördinator Brugge 2030.  Een vierkoppige Brugse jury selecteerde 4 personen op basis van motivatiebrief en CV voor een gesprek.   En op basis van één sollicitatiegesprek oordeelde de jury om mevr. Hermans aan te stellen voor deze functie.  (4/5 – contract bepaalde duur 2 mei 23 tot 31 december 2024)  Onze vragen :

•    Op welke grond of wettelijke basis werd de jury samengesteld ?
•    Werd er een effectief selectieassessment gemaakt met de kandidaten ?  Iemand beoordelen louter op basis van een cv en 1 gesprek is niet opportuun en in de praktijk helemaal niet van toepassing, zeker niet bij belangrijke functies. Kandidaten doorlopen doorgaans een volledige selectieprocedure  (een combinatie van de resultaten van een Assessment, een interview en eventueel ook een gegeven opdracht).    Is dit in casu wel gebeurd ?  
•    Welk impact zullen deze aanwervingen hebben op de loonkost van Brugge Plus en op deze van de stad Brugge ?  (loonsubsidies)

3/ Geconsolideerde jaarrekening stad/ocmw anno 2022 – een meer kritische blik op de kosten is nodig, want geld is bijna op…  

Vooreerst wensen wij vanuit onze N-VA fractie een oprecht dankwoord te richten aan mevr. schepen Van Volcem, aan de financieel beheerder mevr. Brouckaert en aan haar financieel topteam van medewerkers, voor de alweer kwantitatieve en  kwalitatieve opmaak van alle financiële stukken.  We vinden het alvast prima dat de jaarrekening nu reeds in april op de menukaart van deze gemeenteraad staat, en niet in juni van het jaar !
Wat vinden we vanuit onze N-VA-fractie van deze geconsolideerde jaarrekening stad/OCMW ?
Goede tradities zijn er om in ere te houden, en dat geldt ook voor deze jaarrekening.  De rekeningcijfers 2022 zijn beter dan de gebudgetteerd, dit kan niemand ontkennen !   Een positieve wending was wel broodnodig, want in de begroting  (derde aanpassing meerjarenplan 24/10/2022) ging men nog uit van een exploitatiesaldo (ontvangsten minus uitgaven) van  amper 1,6 miljoen en logischerwijs dan ook een negatieve autofinancieringsmarge (exploitatieresultaat min de aflossingen leningen) van 5,5 miljoen €.  Heuse financiële kopzorgen dus … !

Exploitatieontvangsten 22  (347,1 miljoen €)
Deze klokken af op 347,1 miljoen €, iets hoger dan verwacht.  Onze 3 voornaamste inkomstenbronnen (goed voor > 60 % van alle ontvangsten) bereiken een recordniveau …  Uitstekend nieuws voor de stadskas:

•    Het Gemeentefonds (dotatie vanuit de Vlaamse overheid) bracht 96 miljoen € in de stadskas, een historisch record.   Dank u wel Vlaanderen !  Ook andere projecten weet Vlaanderen trouwens zeer genereus te ondersteunen, denken we maar  bij wijze van voorbeeld aan BRUSK, ons ambitieus museumproject !
•    Aanvullende personenbelasting : 39,4 miljoen €, nieuw record.  Dank u wel aan de sparende en hard werkende Bruggeling ! Werken loont, voor eenieder,  ook voor de Brugse stadskas   Moeten we nog meer op inzetten, op alle beleidsniveaus.   
•    Opcentiemen op de onroerende voorheffing : 57,5 miljoen €, nog ‘n record.  Met dank aan de eigenaars en de ondernemingen.
Ook de gemeentebelastingen (o.a. de verblijfsbelasting – 4,1 miljoen €)  gaan er in 2022, in vlg met 2021, met 5 miljoen € op vooruit (+ 54 %, van 8,9 miljoen € naar 13,9 miljoen € - vln. door einde corona)
Zelfs onze houthak bij het OCMW was een flinke meevaller (bijna 2 miljoen €)

Exploitatie-uitgaven (333 miljoen €)
De exploitatie-uitgaven klokken af op : 333 miljoen €,  weliswaar een stijging met 30 miljoen in vlg. met 2021, maar gelukkig toch 9,5 miljoen € lager dan gebudgetteerd.
Wie inzoomt op de exploitatiekosten kan niet naast de personeelskosten van de stad kijken, 126,2 miljoen €.  (OCMW : 32,6 miljoen €)  (ongeveer de helft van alle exploitatie-uitgaven)
In de afgelopen jaren hebben wij er meermaals op gewezen om deze kosten beter onder controle te houden.  Jawel, de inflatie en de 5 indexsprongen waren niet te voorspellen, maar de gestadige groei van het personeelsbestand  in de stad of via stedelijke vzw’s (Brugge Plus,  …) gedurende de voorbije jaren kan niemand ontkennen.   Cijfers stad :
•    2016 : 1311 VTE
•    2017: 1329 VTE
•    2018 : 1354 VTE
•    2019 : 1379 VTE
•    2020 : 1418 VTE
•    2021: 1443 VTE
•    Deze stijging is NIET “budgetneutraal” …  (op 5 jaar tijd: + 132 VTE, enkel stad, zonder stedelijke vzw’s), het codewoord van het jaar 2022, maar dit woord was voorheen nog niet gevallen …   (de facto betekent dit – snel gerekend – een bijkomende kost van 10 miljoen €)  
Mede door de hoge inflatie en de kans op een negatief exploitatiesaldo was het stadsbestuur dan ook verplicht om medio 2022 (eindelijk !) in te grijpen …  en werd er een tijdelijke aanwervingstop afgekondigd.  

Niet alleen de personeelskosten pieken, ook het ziekteverzuim staat – merken we op -- op het hoogste niveau van de afgelopen jaren. (8,42 %) Ook op dit vlak is er nog werk aan de winkel.
Bij de derde aanpassing van het meerjarenplan (okt. 2022) werd iedere stadsdienst verplicht om 3% te besparen op zijn exploitatiebudget. Ook dit was een broodnodige ingreep !  Achteraf gezien is dit het bewijs dat het ook kan, als men het wil.
Dit was meer dan essentieel om een positief exploitatieresultaat 2022 te realiseren van 14,1 miljoen euro.   Willen we onze periodieke leningsuitgaven terugbetalen, dan moeten we nu eenmaal een positief exploitatiesaldo bereiken.   
We pleiten al jaren om allerlei kosten meer te beheersen en ook zeer strikt(er) op te volgen.   We zijn ervan overtuigd dat hier de oplossing ligt: niet de ontvangsten moeten we verhogen, maar de kosten moeten we beter beheersen door een efficiënt, spaarzaam en zuinig beleid.  
We hebben de afgelopen jaren al heel wat dossiers zien passeren waarbij de centen van de Bruggelingen niet goed beheerd werden  (laattijdig herzien van de verzekeringsportefeuille, nog te vaak verrekeningen in plus bij aanbestedingen, aankoop van dure studies, dure ontwerp nieuw logo musea (139.000 €),  huurprijs ‘Huis van de Bruggeling’ (800.000 €) (gelukkig komt daar binnenkort verandering in) , aankoop van metalen ‘kerstcontainers’,  kostprijs lichtbelevingswandeling (veel te veel geld voor veel te weinig kwaliteit), de vervuilende, vaak lege, centrumshuttles in de binnenstad (600.000 €)   …   We lezen nu dat vanaf 1/7/2023 de kostprijs omhoog gaat naar 830.000 €, omwille van de introductie van kleine, elektrische busjes. U weet dat onze N-VA fractie dat nooit een goede keuze gevonden heeft; het is geen kerntaak van een lokale overheid om openbaar vervoer te organiseren. Vanaf 1/7/2023 gaat trouwens het nieuwe bussenplan (basismobiliteit) van kracht.
(na jarenlange onderhandelingen) Waarom werd dit traject doorheen onze binnenstad niet meegenomen in de ‘basismobiliteit’, onder de paraplu van De Lijn ?    Onbegrijpelijk.

Ook het verhaal van de 3 brieven met dezelfde boodschap die we mordicus vanuit 3 verschillende diensten/schepenen mordicus blijven versturen naar burgers (profileringdrang ?) , is “symptomatisch” van hoe het niet (verder) moet …  In de KW van 14/4 lezen we dat “de meeste schepenen zich bewust zijn van de noodzaak van budgettaire inspanningen” …   Wie van het college heeft het nog niet begrepen, vragen we ons dan af ?

Waarom ook geen audit uitvoeren naar de uitgaven van de GROEP Brugge ? Langs inkomstenzijde hebben we dit een aantal jaren geleden gedaan en dat was een zeer leerrijke oefening. Een audit langs kostenzijde zal zeker leiden tot een arsenaal suggesties/aanbevelingen en dito besparingen.  We zitten in ons land met een overheidsbeslag van 54 %  …   de geldkraan van de overheid kan niet blijven duren.   Wie beweert dat we met een overheidsbeslag van 54 % niet kunnen besparen, is ziende blind.

In onze stad kennen we jaarlijks vanuit het beleid miljoenen werking- en investeringssubsidies toe, nominatief of op basis van een subsidiereglement, aan heel wat organisaties uit diverse hoeken van de samenleving.   Meer analyse en controle vanuit het beleid is noodzakelijk. Bovendien is de oprichting van een online, raadpleegbare stedelijke subsidiedatabank, door eenieder raadpleegbaar,  er nog steeds niet, ondanks onze oproep (en toezegging vanuit het bestuur) in de gemeenteraad van april 2021. Burgers hebben het recht te weten hoe overheidsmiddelen besteed worden.

We weten dat het voltallige college vorig jaar op een financiële bezinningsretraite geweest is, 2 dagen lang, in een klooster … De analyse is/was dat men zal moeten bezuinigen …  Nu, deze analyse maken wij al jaren, zonder conclaaf, maar gewoon door de fin. stukken grondig te analyseren in nachtelijke uren.  We waarschuwen al jaren dat de spaarpot ooit op zal geraken ingeval van ongewijzigd beleid …     

Gecumuleerd budgettair resultaat (= SPAARPOT)  is bijna OP!
Ons beschikbaar budgettaire resultaat 2022 klokt af op 16,7 miljoen €.  Mooi, dat dit in vergelijking met de vorige jaren, voor het eerst tijdens deze legislatuur, terug een positief getal is.   Maar dit positieve getal is vooral te danken aan het afsluiten van 45 miljoen € leningen, wat we de voorbije jaren niet deden.   (gelukkig geen BULLETLENINGEN meer, leningen waarbij men alleen rente betaald, het volledige kapitaal op einddatum)   Nu, het afsluiten van deze 2 leningen is wel een noodzaak,  het is nu van moeten, er zijn geen beschikbare middelen meer (zoals in de vorige jaren), anders noteren we een negatief gecumuleerd budgettair resultaat …   wat wettelijk niet mag.    Dankzij onze spaarpot van vroeger (20,3 miljoen) en ons actueel resultaat van 16,7 miljoen €, noteren we nu een gecumuleerd budgettair resultaat van 37,1 miljoen €, zijn onze spaarpot.  Weet dan we in 2014 nog een spaarpot hadden van 102 miljoen € … en dat we budgettair verder zakken naar amper 4,5 miljoen € in 2024 …   Dat is inclusief alle geplande leningen en alle geplande verkopen van eigendommen (50 miljoen € 2020-2025, waarvan we nu reeds tijdens deze legislatuur 11 miljoen € verkochten  - ter vgl in legislatuur 2007- 2012 verkochten we 10 miljoen € stadseigendom)  In 2023 staat er voor 26,5 miljoen € aan verkopen gepland …  Wat ons betreft, verkoop je geen waardevol historisch erfgoed (Poortersloge, pastoriewoning Lissewege, … )

Die stadsschuld stijgt van 60,7 miljoen € naar 98,7 miljoen €, maar dit moet ook gerelativeerd worden,  want dit zijn louter de schulden van de stad.   U moet daar ook nog de schulden van OCMW (5 miljoen €), Mintus (125 miljoen €) en de welzijnsverenigingen bijtellen. Vanuit onze fractie pleiten we alvast om werk te maken van een financiële consolidatie.  Wat houdt ons tegen ? Dat zou een volledig en correct(er) financieel beeld geven van het ganse stadsverhaal.
We kijken alvast uit naar de vierde aanpassing van het meerjarenplan, want nu lezen we dat de totale schulden van stad en OCMW zouden stijgen tot 215 miljoen € …   (blz 239 boekdeel 2)
We nemen aan dat dit toch zo’n vaart niet zal lopen ?  Maar dat de schulden zullen stijgen, staat als een paal boven water …  want de eigen middelen zijn bijna uitgeput.
Onze stad staat voor immense uitdagingen en er zijn heel wat financiële risico’s.  Vanuit onze N-VA fractie pleiten we dan ook voor financieel realisme.  Een strikte budgetopvolging en meer de tering naar de nering zetten moet de leidraad zijn.  Een volgend bestuur zal hoe dan ook heel weinig financiële mogelijkheden hebben …
U weet intussen dat gans onze fractie, als aanbodpartij, steeds kritisch, maar vooral constructief graag aan het Brugse project wil meewerken.   Steeds bereid.
We danken u voor uw aandacht.